Wiele szczęścia miał pracujący na Marsie łazik Perseverance, który podczas swojej pracy zarejestrował przemieszczającą się ze wschodu na zachód trąbę powietrzną (tzw. diabeł pyłowy), która poruszała zgromadzony pył z prędkością około 19 km/h wzdłuż obszaru Thorofare Ridge. Zdarzenie miało miejsce 30 sierpnia, a Agencja Kosmiczna „NASA” celem jego prezentacji zdecydowała się na przyspieszenie pozyskanego nagrania 20-krotnie.

Łazik Perseverance uchwycił diabła pyłowego na Marsie!
fot. NASA/JPL-Caltech

Materiał został zarejestrowany przez jedną z kamer Navcam zainstalowanych na łaziku i składa się z 21 klatek wykonanych w odstępach 4-sekundowych. Tak przygotowany film umożliwia dokładną obserwację tzw. marsjańskiego diabła pyłowego. W tym przypadku udało się zarejestrować dolną część wiru bez jego wierzchołka. Wiadomo, że posiadał 118 metrów długości i 60 metrów szerokości. Trąba poruszała się wzdłuż zachodniego brzegu krateru Jezero, a więc miejsca gdzie lądował łazik Perseverance.

Diabły pyłowe występujące na Marsie są zdecydowanie słabsze i mniejsze niż te, z którymi mamy do czynienia na Ziemi. Oprócz przenoszonego pyłu niosą także wiele odpowiedzi na pytania naukowców dotyczące marsjańskiej atmosfery. Na podstawie ich obserwacji możliwe jest również systematyczne ulepszanie istniejących modeli pogodowych. Obecnie nie ma jednak możliwości przewidzenia kiedy i gdzie może pojawić się marsjański diabeł pyłowy.

Łazik Perseverance uchwycił diabła pyłowego na Marsie!
fot. NASA/JPL-Caltech

Łazik Perseverance wylądował na Marsie 18 lutego 2021 roku.

Główne cele misji to:

- Ustalenie, czy kiedykolwiek istniało życie na Marsie
- Charakterystyka klimatu Marsa
- Charakterystyka geologii Marsa
- Przygotowania do misji załogowej

Wszystkie cele odnoszą się do potencjału Marsa jako miejsca do życia. Pierwsze trzy rozważają możliwość życia w przeszłości drobnoustrojów. Nawet jeśli łazikowi miałoby się nie udać zgromadzić wystarczającej ilości dowodów na ślady życia, to z pewnością przeciera on szlaki dla ludzkiego życia na Marsie. Łazik Perseverance prowadzi również inne badania naukowe związane z jego czterema celami, tj. m.in. monitorowanie pogody i wspomnianego pyłu w atmosferze Marsa. Takie badania są ważne dla zrozumienia codziennych i sezonowych zmian na Marsie i pomogą przyszłym odkrywcom lepiej przewidywać marsjańską pogodę.

O helikopterze słów kilka (Helikopter pod lupą): Link

Podkreślić należy również udział w misji obiektu typu helikopter. Był to przecież pierwszy test lotu z napędem na innej planecie! Helikopter został zbudowany tak, aby był lekki i wystarczająco mocny, by schować się pod łazikiem w drodze na Marsa i przetrwać w surowym marsjańskim środowisku po przybyciu na powierzchnię. Helikopter waży zaledwie 1,8 kilograma. Jest jednak wystarczająco potężny, by unieść się w cienkiej atmosferze Marsa. Atmosfera Marsa jest bardzo rzadka - wynosi mniej niż 1% gęstości ziemskiej! Śmigłowiec może latać do 90 sekund, na odległości 300 metrów i około 3-4,5 metrów nad ziemią. To niemały wyczyn w porównaniu z pierwszym 12-sekundowym lotem samolotu braci Wright. Na uwagę zasługuje fakt, że helikopter poleci samodzielnie, bez kontroli człowieka. Musi wystartować, polecieć i wylądować przy minimalnej ilości poleceń z Ziemi.

Instrumenty w jakie wyposażono łazik Perseverance:

Mastcam-Z to nazwa systemu kamer zamontowanych na maszcie, wyposażonych w funkcję zoomu łazika Perseverance. Mastcam-Z ma kamery, które mogą powiększać, ustawiać ostrość i robić zdjęcia i wideo 3D z dużą prędkością, aby umożliwić szczegółowe badanie odległych obiektów.

Mars Environmental Dynamics Analyzer jest znany jako MEDA. Dokonuje pomiarów pogody, w tym prędkości i kierunku wiatru, temperatury i wilgotności, a także mierzy ilość i rozmiar cząstek pyłu w atmosferze Marsa.

MOXIE - Eksperyment z wykorzystaniem zasobów tlenu na Marsie. NASA przygotowuje się do eksploracji Marsa przez ludzi, a MOXIE zademonstruje sposób, w jaki przyszli odkrywcy mogą wytwarzać tlen z marsjańskiej atmosfery jako paliwo i do oddychania.

PIXL - Planetarny instrument do litochemii rentgenowskiej nosi nazwę PIXL. PIXL posiada narzędzie zwane spektrometrem rentgenowskim. Identyfikuje pierwiastki chemiczne w niewielkiej skali. PIXL ma również aparat, który robi bardzo zbliżone zdjęcia tekstur skał i gleby. Potrafi dostrzec cechy tak małe jak ziarnko soli! Wszystkie te informacje pomagają naukowcom szukać oznak życia drobnoustrojów w przeszłości na Marsie.

RIMFAX - Radar Imager for Mars Subsurface Experiment, wykorzystuje fale radarowe do badania gruntu pod łazikiem.

SHERLOC - Skanowanie środowisk nadających się do zamieszkania. Zamontowany na roboczym ramieniu łazika, wykorzystuje spektrometry, laser i kamerę do wyszukiwania związków organicznych i minerałów, które zostały zmienione przez środowisko wodne i mogą być oznakami życia drobnoustrojów w przeszłości.

Kamera SuperCam - bada skały i gleby za pomocą kamery, lasera i spektrometrów w celu znalezienia związków organicznych, które mogą mieć związek z poprzednim życiem na Marsie. Potrafi zidentyfikować skład chemiczny i mineralny celów tak małych jak ołówek z odległości ponad 7 metrów.


Źródło: mars.nasa.gov